Η αυλαία για τον καθαρισμό των οικοπέδων πέφτει οριστικά αυτή την Κυριακή, 15 Ιουνίου, χωρίς καμία απολύτως πιθανότητα νέας παράτασης. Από τη Δευτέρα, 16 Ιουνίου, ο κλοιός σφίγγει για τους αμελείς ιδιοκτήτες, καθώς Πυροσβεστική και Δήμοι ξεκινούν σαρωτικούς ελέγχους, επιβάλλοντας βαριά διοικητικά πρόστιμα, ενώ όσοι υπέβαλαν ψευδή δήλωση καθαρισμού θα βρεθούν αντιμέτωποι και με ποινικές ευθύνες.
Η τελική προειδοποίηση ήρθε από τα πλέον επίσημα χείλη, με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, να ξεκαθαρίζει σε συνέντευξή του στον Realfm 97,8 ότι η ανοχή τελείωσε. «Δεν πρόκειται να δοθεί καμία περαιτέρω παράταση», δήλωσε κατηγορηματικά, τονίζοντας πως η παράταση των 45 ημερών που δόθηκε νωρίτερα κρίθηκε απολύτως επαρκής για να συμμορφωθούν όλοι οι υπόχρεοι.
Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν ότι η υποχρέωσή τους τελειώνει με το κόψιμο των ξερών χόρτων και κλαδιών. Αυτή είναι μια επικίνδυνη και δαπανηρή παρεξήγηση. Ο κ. Κεφαλογιάννης ήταν απόλυτα σαφής: ο καθαρισμός δεν αρκεί. Οι ιδιοκτήτες έχουν την αποκλειστική ευθύνη να απομακρύνουν τα υπολείμματα του καθαρισμού (κλαδιά, χόρτα, φύλλα) και να τα μεταφέρουν στα ειδικά σημεία που έχουν ορίσει οι Δήμοι.
«Σε καμία περίπτωση δεν είναι υποχρέωση των δήμων να μαζεύουν αυτά τα υπολείμματα», σημείωσε ο υπουργός. Αυτό σημαίνει ότι ένα οικόπεδο με κομμένα, αλλά παρατημένα χόρτα, θεωρείται ακαθάριστο και ο ιδιοκτήτης του θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμο.
Επιπλέον, η ευθύνη δεν είναι εφάπαξ. Το οικόπεδο πρέπει να διατηρείται καθαρό καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, και όχι μόνο μέχρι την αρχική δήλωση στην πλατφόρμα.
Η επιμονή της Πολιτικής Προστασίας δεν είναι τυχαία. Τα ακαθάριστα οικόπεδα αποτελούν «πυριτιδαποθήκες» μέσα στον αστικό ιστό και την ύπαιθρο. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, δεν είναι απλώς ένας από τους κύριους λόγους ταχύτατης εξάπλωσης μιας φωτιάς, αλλά πολύ συχνά αποτελούν και το σημείο από όπου ξεκινά η ίδια η πυρκαγιά.
Αντίθετα, η εμπειρία από τις μεγάλες πυρκαγιές των προηγούμενων ετών έδειξε κάτι εντυπωσιακό: τα καθαρισμένα οικόπεδα, ακόμη και όταν η φωτιά περνούσε μέσα από την περιοχή, παρουσίαζαν μηδαμινές ή και καθόλου ζημιές. Λειτουργούν δηλαδή ως φυσικές αντιπυρικές ζώνες που προστατεύουν όχι μόνο το ίδιο το οικόπεδο, αλλά και τα γειτονικά κτίσματα και, τελικά, ολόκληρες γειτονιές.
Αν και το βάρος πέφτει στην ατομική ευθύνη, ο υπουργός αναγνώρισε και τις ευθύνες της πολιτείας και των οργανισμών. Έστειλε σαφές μήνυμα προς τους Δήμους να επιταχύνουν τον καθαρισμό των δικών τους οικοπέδων και, κυρίως, να ενημερώνουν με σαφήνεια τους πολίτες για τα σημεία απόθεσης των υλικών καθαρισμού. Για τον σκοπό αυτό, άλλωστε, η φετινή χρηματοδότηση προς τους Δήμους για δράσεις πρόληψης αυξήθηκε στα 40 εκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και στο ζήτημα του παλαιωμένου δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, που αποτελεί συχνή αιτία έναρξης πυρκαγιών. Σημείωσε ότι γίνονται προσπάθειες για υπογειοποίηση καλωδίων σε κρίσιμες περιοχές (Υμηττός, Πάρνηθα, Πεντέλη) και έχουν ήδη καθαριστεί περίπου 200 χιλιόμετρα γύρω από πυλώνες υψηλής τάσης.
Η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει. Το μήνυμα είναι ένα: η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. «Η ατομική ευθύνη δεν είναι για να μεταφέρουμε κάποιο βάρος στον πολίτη, αλλά το να έχω καθαρό το οικόπεδό μου, την περιουσία μου, που στο τέλος της ημέρας προστατεύω και τη δική μου περιουσία, νομίζω είναι μία ευθύνη που ο καθένας πρέπει να έχει», κατέληξε ο κ. Κεφαλογιάννης.
Η προστασία της ζωής, της περιουσίας και του φυσικού πλούτου της χώρας δεν είναι αποκλειστικά κρατική υπόθεση. Είναι μια αλυσίδα ευθύνης, και ο καθαρισμός ενός οικοπέδου είναι ο πρώτος, αλλά και ο πιο κρίσιμος, κρίκος της.