Σαν σήμερα: Στις 29 Μαΐου 1453 η Άλωση της Κωνσταντινούπολης

ΑΛΩΣΗ

29 Μαϊου 1453: Σαν σήμερα έγινε η Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Τα οθωμανικά στρατεύματα υπό τον σουλτάνο Μωάμεθ Β’ καταλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη μετά από πολιορκία 53 ημερών, δίνοντας τέλος στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η πολιορκία διήρκεσε από τις 6 Απριλίου έως την Τρίτη, 29 Μαϊου 1453.

29 Μαΐου 1453, η “αποφράδα” μέρα του Ελληνισμού, η μέρα που η Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα, έπεσε στα χέρια του σουλτάνου Μεχμέτ Β’ και των Οθωμανών.

Μπορεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία να είχε ήδη καταρρεύσει, τα εδάφη της να είχαν καταληφθεί από τους Τούρκους και να είχε συρρικνωθεί σε ένα διάστημα 4 αιώνων, όμως εκείνη η Τρίτη έμελλε να είναι μια από τις πιο σημαντικές ημέρες στην ευρωπαϊκή, αλλά και παγκόσμια Ιστορία. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος αν η Πόλη άντεχε. Αν ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και οι λιγοστοί υπερασπιστές των τειχών είχαν καταφέρει να αποτρέψουν την τελευταία Άλωση.

Οι μύθοι και οι θρύλοι που συνοδεύουν αυτό το τεράστιας σημασίας γεγονός είναι πάρα πολλοί, ελάχιστοι εκ των οποίων έχουν πραγματική βάση. Η Κερκόπορτα, ο “Μαρμαρωμένος Βασιλιάς”, η στάση της Δύσης, οι ήρωες και οι προδότες εντός των τειχών, ξεπηδούν από τα ιστορικά και σχολικά βιβλία, άλλοτε ως αδιαπραγμάτευτες αλήθειες και άλλοτε ως θολά σημεία, γεμάτα ασάφειες και γενικεύσεις. Ποια είναι, όμως, η αλήθεια;

Η τελευταία μέρα

Τα διπλά τείχη της Κωνσταντινούπολης με συνολική έκταση σχεδόν δέκα χιλιόμετρα και ύψος έως και δώδεκα μέτρα περηφανεύονταν πως δεν είχαν καταστραφεί ούτε μία φορά στα χίλια χρόνια ζωής τους. Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος αισιοδοξούσε πως η άμυνα θα αντέξει.

Η διαφορά στους αριθμούς όμως ήταν τρομακτική. Ο Φλωρεντίνος μισθοφόρος Τζάκοπο Τεπάλντι, μία από τις σημαντικότερες πηγές της ιστορίας, καθότι αυτόπτης μάρτυρας, αναφέρει πως σχεδόν 10.000 Βυζαντινοί κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν πάνω από 100.000 στρατιώτες του Μωάμεθ Β’.

Παρά το γεγονός ότι ο Βυζαντινός στρατός κατάφερνε για ένα μήνα να επισκευάζει μέσα στη νύχτα τα ρήγματα στα τείχη που προκαλούσαν οι Οθωμανοί από τις 6 Απριλίου που ξεκίνησαν την πολιορκία, τα ξημερώματα τις 29 Μαΐου γίνεται η τελική έφοδος

Η ύπαρξη της θρυλικής «κερκόπορτας» δεν επιβεβαιώνεται ιστορικά αλλά το μόνο βέβαιο είναι πως ο συσχετισμός των δυνάμεων δε θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε διαφορετικό αποτέλεσμα. Η Αγία Σοφία λεηλατήθηκε, πολιτισμικοί θησαυροί καταστράφηκαν, βιβλία αιώνων κάηκαν οι πουλήθηκαν σε εξευτελιστικές τιμές και οι άμαχοι κάτοικοι σφαγιάστηκαν αδιακρίτως. ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος πέθανε την ίδια μέρα.

Οι συνέπειες

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης αποτελεί αναμφίβολα ένα σημαντικότατο ιστορικό ορόσημο. Πέρα από την πτώση μίας από τις μακροβιότερες και εκτενέστερες αυτοκρατορίες που γνώρισε η Δύση και της παγίωσης του Οθωμανικού στοιχείου της Ευρώπης, για τους περισσότερους ιστορικούς αποτελεί το χρονικό σύνορο για την μετάβαση από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση και την Εποχή των Ανακαλύψεων.